شرح دوره: این دوره مروری جامع بر تاریخ سیاسی و اجتماعی افغانستان از آغاز قرن بیستم تا امروز است. در این دوره، دانشجویان با میراث امیران افغانستان، مبارزات برای استقلال، نقش بازیگران بین‌المللی، جنبش‌های سیاسی و اجتماعی، و تأثیر تحولات جهانی بر افغانستان آشنا خواهند شد. این دوره بر روی مسائل کلیدی چون ظهور و سقوط نظام‌های سیاسی مختلف، چالش‌های داخلی و خارجی، و آینده‌ای که افغانستان با آن روبروست تمرکز دارد. با توجه به تحولات اخیر و حضور طالبان، بررسی روندهای جاری و آینده‌ی احتمالی این کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

این دوره آموزشی برای هر آنکس که مایل است به دانش و درکی دست‌اول از تاریخ سیاسی و اجتماعی معاصر افغانستان دست یابد طراحی و فصل بندی شده است. شرکت‌کنندگان در این دوره می‌آموزند که چگونه وقایع گذشته بر وضعیت کنونی افغانستان تأثیر گذاشته و چگونه می‌توان با تحلیل گذشته، روندهای آینده را پیش‌بینی کرد.

سرفصل‌ها:

افغانستان در آستانۀ 1900: میراث امیر آهنین

بررسی سلطنت امیر عبدالرحمن و تأثیرات او بر ساختار سیاسی و اجتماعی افغانستان در آغاز قرن بیستم.

شاه امان‌الله در میان دو حبیب‌الله

تحلیل نقش شاه امان‌الله و تلاش‌های او برای مدرنیزه‌کردن افغانستان، همراه با ارزیابی قدرت‌های داخلی و خارجی.

استقلال - انگلستان

مرور مبارزات افغانستان برای کسب استقلال از امپراتوری بریتانیا و تأثیرات آن بر ساختار سیاسی این کشور.

سدۀ بیست را چگونه سپری کردیم؟

نگاهی به رویدادهای مهم افغانستان در قرن بیستم و تحلیل روندهای مهم سیاسی، اجتماعی و اقتصادی.

گرایش‌های راست و چپ از کجا آمدند؟

بررسی چگونگی شکل‌گیری و گسترش جنبش‌های راست و چپ در افغانستان و تأثیرات این جریان‌ها بر سیاست داخلی.

پایان نظام سلطنت

ارزیابی دلایل سقوط نظام سلطنتی در افغانستان و ظهور جمهوری.

کودتای سپید جمهوریت

بررسی کودتای محمد داوود و اعلام جمهوری در افغانستان.

کودتای خونین حزب هوادار مسکو

تحلیل کودتای کمونیستی حزب دموکراتیک خلق افغانستان و ورود کشور به دوره‌ای از جنگ‌های داخلی.

جهاد و تنظیم‌های جهادی

بررسی ظهور جنبش‌های جهادی و نقش آنها در جنگ با نیروهای شوروی و پس از آن.

فروپاشی سوویتیزم در افغانستان

تحلیل تأثیرات فروپاشی شوروی بر افغانستان و پایان حمایت‌های خارجی از حکومت کمونیستی.

فروپاشی جنبش چپ و فوران نهضت اسلامی

بررسی چگونگی شکست جنبش چپ و ظهور نهضت‌های اسلامی در افغانستان.

طالبان (بار نخست)

ارزیابی ظهور و حاکمیت نخستین طالبان و چگونگی شکل‌گیری این گروه.

بازتاب یازدهم سپتمبر 2001 در افغانستان

تحلیل تأثیر حملات 11 سپتامبر بر افغانستان و ورود نیروهای آمریکایی و ناتو به این کشور.

دموکراسی امریکایی: کرزی و اشرف غنی

بررسی دوران حکومت حامد کرزی و اشرف غنی و تلاش‌ها برای برقراری دموکراسی.

گریز نیروهای ناتو و فروپاشی رژیم امریکایی در افغانستان

تحلیل خروج نیروهای ناتو و سقوط حکومت حمایت‌شده توسط آمریکا در افغانستان.

طالبان (دور دوم)

بررسی بازگشت طالبان به قدرت و چالش‌های داخلی و خارجی پیش روی این گروه.

چگونه تا اینجا و امروز رسیدیم؟

نگاهی به تحولات اخیر افغانستان و تحلیل روندهایی که این کشور را به وضعیت کنونی رسانده است.

کدام سو خواهیم رفت؟

پیش‌بینی آینده افغانستان در پرتو تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جاری.

درباره مدرس:

دکتر صبورالله سیاسنگ متولد سال ۱۳۳۷ خورشیدی/ شهر غزنه، پزشک اهل افغانستان، پژوهش‌گر مسایل سیاسی-اجتماعی و نویسندۀ کتاب‌های سوزن (یادنامۀ هفتاد زن افغانستان)، تیراژه (زنجیرۀ ساز و آواز، ویژۀ موسیقی افغانستان و جهان)، پروندۀ ناپدید (بررسی کارنامۀ میر اکبر خیبر، پیش‌مرگ کودتای سال ۱۳۵۷)، ستاپ (بررسی گروگان‌گیری و قتل دبس سفیر ایلات متحدۀ امریکا در هوتل کابل/ ۱۳۵۸)، گلوله باران بامداد بهار (بررسی کشته شدن محمدداوود نخستین رئیس جمهور افغانستان و هفده تن از اعضای خانواده)، ناشناس ناشناس نیست (کارنامۀ هنری دکتر صادق فطرت ناشناس آوازخوان افغانستان)، من بی‌گناهم - تو بدگمانی (بحثی در بارۀ موسیقی، فرهنگ و ادبیات دو زبان فارسی و پشتو)، اگر بهار نیاید (گزنیۀ داستان‌های کوتاه)، پراکنده‌های پیوسته (گزینۀ یادداشت‌های ادبی)، های آذرشین (گزینۀ سرودها)، نیل توتیا (گزینۀ طنز) و چند اثر ویژۀ فرهنگ و زبان پشتو است.