

فلسفه
طنز
مدرس
فلسفه طنز
آنلاین با امکان دسترسی به فایل ضبط شده جلسات
شرح درس
طنز و شوخطبعی همواره بخشی جداییناپذیر از فرهنگ و تجربه انسانی بودهاند. از نخستین لحظات خنده در جوامع ابتدایی تا پیچیدهترین نظریههای فلسفی، این پدیده نقشی مهم در شکلگیری اندیشه، هنر و روابط اجتماعی ایفا کرده است.
در این دوره با تدریس محمود فرجامی ــ طنزپژوه و مترجم کتاب فلسفه طنز (جان موریل) ــ برای نخستین بار در زبان فارسی مباحث بنیادین طنزپژوهی بهصورت منسجم و آموزشی ارائه میشود. طنز و شوخطبعی در اینجا بهشکل فشرده و میانرشتهای از منظرهایی چون زیستشناسی، جامعهشناسی، زبانشناسی، روانشناسی، اخلاق، دینپژوهی و فلسفه بررسی میشوند.
شرکتکنندگان در این دوره با سه نظریه اصلی طنز (ناسازگاری، برتریجویی و تسکین) و نیز نظریههای دیگر همچون کارناوال باختین و رساله خنده برگسون آشنا میشوند. همچنین سیر تکاملی خنده و شوخطبعی از نخستیها تا انسان مدرن، مباحث زیباییشناسی طنز، روانشناسی شوخطبعی، اخلاق و طنز، و جایگاه طنز در سنتهای دینی مورد بررسی قرار میگیرد.
همچنین و به طور ویژه اخلاق طنز مورد بررسی قرار میگیرد تا هر فرد خود بتواند تشخیص دهد که چه طنزهایی نادرست و غیراخلاقیاند و در چه مرزهایی میتوان خطکشهای اخلاقی را برنتافت.
این دوره برای همه علاقهمندان به درک عمیق و علمی طنز، طنزپردازان و پژوهشگرانی که به حوزه طنزپژوهی گرایش دارند، مفید خواهد بود. منابع فارسی (ترجمه) در اختیار هنرجویان دوره قرار میگیرد.
شرح جلسات و توضیحات بیشتر در انتهای همین برگه
-----------
درباره مدرس:
محمود فرجامی طنزپژوه، نویسنده و مترجم است. او آثار متعددی در زمینه طنز به فارسی و انگلیسی منتشر کرده و سابقه تدریس دانشگاهی در حوزههای مرتبط با طنز و کمدی دارد. از مهمترین آثار او میتوان به فلسفه طنز (ترجمه)، درآمدی به طنزپژوهی (ترجمه)، طنز در و بر اسلام (تألیف) و Iranian Political Satirists (تألیف) اشاره کرد.
جلسات
پنج جلسه به شرح زیر:
جلسه اول
تکامل خنده و شوخطبعی
چرا میخندیم و کارکرد تکاملی خنده و شوخطبعی چیست؟ در این جلسه از نخستین نشانههای خنده در حیوانات نخستی تا پیچیدهترین اشکال شوخطبعی در انسان مدرن، مسیر تکامل خنده بازخوانی میشود و پیوند ...
جلسه دوم
نظریههای طنز
در این جلسه نظریههای اصلی طنز ــ ناسازگاری، برتریجویی و تسکین ــ معرفی و بررسی میشوند. همچنین آرای اندیشمندانی چون هابز، باختین و برگسون تبیین میشوند. هنرجویان میآموزند هر کدام از این ن...
جلسه سوم
روانشناسی و مولفههای شناختی طنز
تابوها مهمترین سوژههای طنز هستند. طنز و شوخطبعی همواره با دین، سکس و سیاست در چالش بوده است؛ چالشهایی بنیادین که مولفههایی به ظاهر نامرتبط دارد. در این جلسه با واکاوی این مولفهها به سویه...
جلسه چهارم
اخلاق طنز
در این جلسه مهم به رابطه طنز و اخلاق از دو منظر پرداخته میشود: اخلاق مثبت طنز و اخلاق منفی طنز. هدف آن است که با دادن معیارهایی جهانشمول هر شرکتکننده خود بتواند مرزهای ظریف اخلاقی در طنز ...
جلسه پنجم
جمعبندی و مباحثه
در جلسه پایانی هر یک از هنرجویان به طرح نظرات، دریافتها و پرسشهای خود میپردازد. مدرس با پاسخگویی و همچنین هدایت بحثها کمک میکند که دریافت هنرجویان از مباحث گوناگون عمیقتر شود .