

اندیشه
سیاسی
غرب
| جهان
کهن
مدرس
اندیشه سیاسی غرب | جهان کهن
آنلاین با امکان دسترسی به فایل ضبط شده جلسات
شرح درس
اندیشهی سیاسی، همزادِ تمدن بشری است. از همان هنگامی که انسان به ساماندادن زندگی جمعی اندیشید، پرسش از «قدرت»، «قانون»، «عدالت» و «نظم سیاسی» نیز شکل گرفت. علی آردم قصد دارد تا در 3 دوره (جهان کهن- عصر روشنگری- از انقلاب تا استقرار)؛ مسیر پر فراز و فرود شکل گیری ایدهها و مکاتب سیاسی را بررسی کند و با گشت گذار در کوچه پس کوچههای فلسفه، مخاطبین را با زایش ایسمها آشنا کند.
آغاز مسیر، یونان باستان است؛ جایی که پولیس و مفهوم شهروندی به ظهور رسیدند، و اندیشمندانی چون افلاطون و ارسطو سیاست را از تجربهی روزمره به قلمرو دانش و نظریه بردند. سپس، در گذار از هلنیسم به روم، سیاست از فلسفه جدا و به نهاد قانون و امپراتوری بدل شد. با وجود مسیر جذاب اندیشه در یونان باستان، در قرون وسطی، اندیشهی سیاسی در بستر الهیات مسیحی دگرگون شد. آگوستین با «شهر خدا» افق تازهای گشود و توماس آکویناس با تلفیق عقل یونانی و ایمان مسیحی، نظریهای در باب پیوند کلیسا و دولت ارائه کرد. در نهایت اصلاح دینی، به رهبری ولتر و کالون، با تغییرات جدی در رویکرد شکل اندیشیدن انسان، پایههای روشنگری را بنیان نهاد.
شرح جلسات و توضیحات بیشتر در انتهای همین برگه
---------------------
دربارهی مدرس:
علی آردم، فعال رسانهای، تحلیلگر سیاسی و پژوهشگر علوم سیاسی است. او پس از دریافت مدرک دکترای حرفهای در رشتهی داروسازی، مسیر حرفهای خود را در حوزهی علوم سیاسی ادامه داد و موفق به اخذ کارشناسی ارشد این رشته، با گرایش اندیشهی سیاسی، از دانشگاه تهران شد. آردم در سالهای اخیر بهعنوان تولیدکنندهی محتوای الکترونیک و فعال رسانهای در فضای مجازی شناخته میشود. او همچنین گرداننده پادکست «نقالباشی» است؛ پادکستی که با تمرکز بر روایت تاریخ معاصر ایران، به بازخوانی وقایع تاریخی بهویژه دورهی پهلوی میپردازد. وی پیشتر دوره پرمخاطب «تاریخچه روابط ایران و آمریکا» را در هنرستان با موفقیت تدریس کرده است.
جلسات
هشت جلسه به شرح زیر:
جلسه اول
اهمیت مفهوم سیاست، اندیشه و نظریهی سیاسی
در این جلسه، به چیستی سیاست و نظریهی سیاسی پرداخته میشود. مفاهیم پایهای همچون قدرت، عدالت و حکومت معرفی شده و جایگاه اندیشهی سیاسی در سنت فلسفی تبیین میگردد.
جلسه دوم
یونانِ پیشاافلاطونی؛ از پولیس تا دموکراسی
ریشههای سیاست در یونان باستان، ساختار شهر-دولتها (پولیس) و شکلگیری نخستین تجربههای دموکراتیک بررسی میشود. همچنین اندیشههای سقراط و پیشزمینهی فلسفی ظهور افلاطون مرور میشود.
جلسه سوم
افلاطون، تولد آرمانشهر
در این جلسه، فلسفهی سیاسی افلاطون در آثار «جمهوری» و «قوانین» تحلیل میشود. مفهوم عدالت، فیلسوفشاه، و نسبت آرمان و واقعیت در سیاست مورد بررسی قرار میگیرد.
جلسه چهارم
ارسطو، برداشتی علمی از سیاست
ارسطو با رویکردی تجربی، سیاست را بهمثابه دانشی مستقل معرفی میکند. ساختار دولت، نقش قانون، و غایت انسان در جامعه از دید او تبیین میشود.
جلسه پنجم
از هلنیسم تا جمهوری روم
تحول اندیشهی سیاسی در دوران هلنیستی و سپس در جمهوری و امپراتوری روم و اندیشههای سیسرون بررسی میشود؛ از گذار فلسفه به قانون تا تثبیت مفهوم شهروندی و امپراتوری.
جلسه ششم
آغاز قرون وسطی، ملکوت آسمان
با فروپاشی امپراتوری روم، اندیشهی سیاسی مسیحی شکل میگیرد. این جلسه به مفهوم «قدرت الهی»، نقش کلیسا و نسبت دین و دولت در قرون نخستین مسیحیت میپردازد.
جلسه هفتم
آگوستین قدیس، شهر خدا
آگوستین در کتاب «شهر خدا» دو قلمرو آسمانی و زمینی را از هم جدا میکند. در این جلسه، مفهوم عدالت الهی و نسبت آن با قدرت زمینی بررسی میشود.
جلسه هشتم
آکویناس، کلیسا و دولت
آکویناس با الهام از ارسطو و ایمان مسیحی، نظریهای دربارهٔ نظم سیاسی و مشروعیت قدرت ارائه میدهد. در این جلسه، تعامل عقل و ایمان در اندیشهی سیاسی قرون وسطی تحلیل میشود.